İnsomnia | Uykusuzluk Nedir?
Kişinin genel sağlık durumunu ve yaşam kalitesini etkileyen uyku süresinin kısalması hali, uykusuzluk ya da diğer adıyla insomnia olarak tanımlanır. İnsomnia kişinin uykuya dalmasına engel olur sürekli uyku uyanıklık hali mevcuttur.
Kişi sabah uyandığında uykusunu alamadığının farkındadır. İnsomnia, uykuya dalmayı zorlaştırdığı gibi çok erken uyanmaya ya da uykunu bölünmesine de neden olabilen yaygın bir uyku bozukluğudur. Uykusuzluk sadece enerji seviyesini ve ruh halini değil kişinin sağlığını, iş performansını ve yaşam kalitesini de önemli derecede etkileyebilmektedir. Uykusuzluk, akut ve kronik olmak üzere iki farklı alt başlıkta incelenir. Akut yani aniden gelişen ve kendiliğinden geçen uykusuzluk türü, hemen hemen hepimizin yaşamı boyunca en az birkaç kere deneyimleyebileceği bir durumdur. Akut insomnia durumunda kişi, birkaç gün ya da hafta boyunca uykusuzluk çekebilir. Bu durum genel anlamda kişinin stres seviyesine ve gün içinde yaşadığı travmalara bağlı olarak ortaya çıkar. Kronik insomnia ise akut insomniadan daha uzun sürelidir. Bu kişiler yılın en en az 3 ayı boyunca haftada en az 3 kez olmak üzere uykusuzluk problemi yaşar. Psikolojik etkenlerin yanı sıra, fizyolojik ve / veya çevresel etkenlerden de kaynaklanabilir.
İnsomnia Nedenleri Nelerdir?
Uyku birçok etmenden etkilenebilir. Buna neden olan bazı durumlar ise;
- İlaç kullanımı
- Duygusal ve ya fiziksel rahatsızlık
- Gürültü, ışık ve ya aşırı sıcaklık
- Depresyon
- Tiroid hastalıkları
- Psikolojik nedenler
- Stres
İnsomnia Belirtileri Nelerdir?
- Gün içerisinde uyuklama hali
- Yorgunluk
- Sinirlilik
- Konsantrasyon eksikliği
- Hafıza sorunları
- Geceleri uykuya dalmakta zorluk çekme
- Gece uyanmak
- Çok erken uyanmak
- Anksiyete
- Gün içinde sıklıkla hata yapma ve ya uykusuzluğa bağlı kazaların yaşanması gibi belirtiler vermektedir.
Uykusuzluk Terapi Süreci
İnsomnia yaşayan bireylere yönelik tedaviye başlamadan önce uykusuzluğu neden olan, hazırlayan, başlatan devam ettiren faktörler belirlenmeli, bireyin genel tıbbi öykü bilgisi alınmalı. Bireyin içinde bulunduğu durumun altında yatan tıbbi bozukluklar, depresyon gibi gece uykusunu bozan nedenlerin tedavisi düşünülmeli. Uykusuzluk hakkında aşırı kaygı gibi uykusuzluğun olumsuz sonuçlarını hedef alan tedavi yöntemleri düşünülmelidir.
Bilişsel Davranışçı Terapi
Bilişsel terapi yöntemi kullanılarak uyku hakkında işlevsel olmayan inanış ve tutumları değiştirmeye yönelik girişimlerde bulunulmalı. bilişsel tedavide temel hedefler uykusuzluğa neden olan sebepler hakkında hatalı yorumlamalar ve kanıların giderilmesi ,uykusuzluğun sonuçları hakkında bozulan algıların giderilmesi amaçlanır.
Psikodinamik Terapi
Psikodinamik Terapi ile uykunun bozulmasının yanı sıra uykuyla bağlantılı diğer yaşantısal sorunlar da terapiye konu edinir. Bireyin uykusuzluk üzerinden neyi yüzeye çıkarmaya çalıştığını, hangi içsel sorunları temsil edildiğini çalışır. Uyku kalitesi bireyin yaşam kalitesi ile ilgili oldukça önemli ipuçları barındırır. Sürekli olarak yaşanan uyku sorunları bireyin yaşam kalitesini önemli ölçüde zedeler. Uyku sorunları ile ilgili nörolojik/psikiyatrik ve psikolojik değerlendirme almak önemli olabilir. Herhangi bir nörolojik ve psikiyatrik bir rahatsızlık olmadığı durumlarda bir psikolog desteği alabilirsiniz.
Şişli Terapi Enstitüsü olarak uyku sorunları ile ilgili sizlere yardımcı olacak uzman psikolog kadrosuna sahibiz. Detaylı bilgi içi kurumumuza başvurabilirsiniz.