Gençlerde Madde Kullanımı
Gençlerde Madde Kullanımı Nedir? Gençlerdeki Madde Kullanımının Nedeni Nedir? Belirtileri Nelerdir? Önemli Bir Toplum Sağlığı Sorunu Olan Çocuk ve Gençlerde Madde Bağımlılığı Mücadelesinde Amaç Nedir?
Madde Kullanımı
Madde kullanımı ve bağımlılık günümüzde giderek artış gösteren davranışlardandır. Maalesef ülkemizde de gitgide yaygınlaşan bu tehlike gençleri olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Bu olumsuzluklar gençlerin hayatındaki her alana yayılır; örneğin, akademik başarıları, sosyal hayatları, iş alanları, özel ilişkileri, aile yaşamları, partnerleri ile olan ilişkileri gibi pek çok alanı etkiler. Bu yüzden de bu konuda bilgi sahibi olmak madde bağımlılığını önleme ya da tedavi etme açısından çok önemlidir. Bağımlılık toplum için sosyal, ekonomik, psikolojik birçok problemi de beraberinde getirir.Bağımlılığın sebebi sanayileşme, modernleşme ve şehirleşmenin gençler üzerinde dayattığı algılardır. Bu algılar gençlere, her zaman beklenen sonucu vermemiş ya da istenen sonucu verse de beraberinde bireyi yalnızlaştırmıştır.Kullanım başlangıçta çözümü yok gibi görünen sorunlar, baskıcı çevre, kendini sıkışmış hissetme ve rahatlama ile kaçma düşünceleri nedeniyle iç sıkıntı ve kaygıyı azaltmak için ortaya çıkar.Gencin uyuşturucuya ilgisinin arttığının işaret eden önemli şey uyuşturucu kullanımının gencin günlük hayatının bir parçası haline gelmesidir. Uyuşturucuyla haşır neşir olmak önceden önemli olan etkinlikleri, hobileri, ilgi alanlarını boş verir ve kendi hakkındaki düşünce ve duyguları çarpık bir hal alır. Çoğu zaman arkadaş grupları değişebilir (kişi madde kullanımını destekleyen ve ona tedarik sağlayan kişilerle beraber olmayı tercih etmeye başlar) ve aile ilişkileri daha mesafeli, iletişimsiz ve çatışmalı hale gelebilir.
Çocuk ve Gençlerde Madde Bağımlılığı Belirtileri
- Uyku ve uyuşukluk hali,
- Ruhsal değişiklikler,
- Hafıza kaybı, halüsinasyonlar,
- Hobilerde ilgi eksikliği,
- Geç saatlere kadar uyanık kalma,
- Okul başarısında düşüş,
- Yalan söyleme,
- Hırsızlık,
- Şifreli ve gizli konuşmalar.
- Çabuk öfkelenme,
- İsyankârlık,
- İçine kapanıklık
Gençlerde Maddenin Kötüye Kullanımına Ne Sebep Olur?
Gençlerde bağımlılık problemlerinin tek bir sebebi yoktur. Bağımlılık zamanla gelişir; birden patlayan bir kullanım veya bağımlılık şeklinde başlamaz. Bir gençte madde kullanımı problemlerinin gelişmesinde değişik birtakım yollar vardır. Merak etmek ve arkadaş baskısı gençleri madde kullanımına iten en önemli faktörlerdir. Gençlerde madde kötüye kullanımı problemlerinin gelişmesine yol açan bazı etkenler şunlardır:
- Yetersiz ya da çok aşırı ebeveyn gözetimi ve ikazı,
- Ebeveyn, iş, okul tarafından baskıcı bir tavra maruz kalması,
- Ebeveyn ve çocuk arasında iletişim ve anlayış eksikliği,
- Kurallar ve beklentilerin yetersiz tanımlanması, yetersiz ifade edilmesi ve bu konuda yeterli bilgi sahibi olunmaması,
- Ailenin iç çatışmasının ve ailede şiddetin bulunması,
- Gencin alkol ve madde kullanımını destekleyen ebeveyn tutumu, ebeveyn alkolizmi veya madde kullanımı – Genetik yatkınlık
- Çocuk/ Genç cinsel ve/veya fiziksel istismarı ve ihmali
- Gencin yaşadığı ve çözümlenmemiş travma
- Arkadaş grubu baskısı, grubun dışında kalma hissi. Hayır diyememek
- Birçok risk faktörlerine de dikkat etmek önem taşır. Bunlar:
- Yüksek heyecan arayışı
- Dürtüsel hareket etme
- Psikolojik sıkıntı ve problemler
- Duygusal dengeyi sağlamakta zorlanma
- Akranlarının yaygın olarak kullandığı algısı
- Kullanmanın az zararlı olduğu ve birkaç kez kullanmanın bağımlılık yapmayacağına dair yanlış algılar,
- Merak etme ve özenme
Gençler Madde Terapi Süreci
Önemli bir toplum sağlığı sorunu olan çocuk ve gençlerde madde bağımlılığı mücadelesinde amaç;
- Hiçbir madde kullanımına başlanmamasını sağlamak,
- Sağlık ve yaşam kalitesini yükseltmek,
- Kullanmadığı için gencin kendi ile gurur duymasını sağlamak,
Madde kullanan kişiyi tedavi ve rehabilite ederek sağlığından sorumlu bireyler olmalarını sağlamak. Son yıllarda tüm Avrupa ülkelerinde çocuk ve gençlerde madde bağımlılığı oranında artış söz konusudur. Ülkemizde ise madde kullanımı birçok ülkeyle karşılaştırıldığında oranlar düşüktür.
Şema Terapi:
Amaç, bireylerin değiştirmekte güçlük yaşadıkları duygu ve davranış kalıplarının çocukluk /gençlik dönemlerindeki işlevsel olmayan koşulların bir sonucu olduğunu anlamalarına destek olmaktır. Terapi sürecinde hayatı güçleştiren bakış açılarını daha gerçekçi olanlarla yeniden yapılandırmak, bakış açısı değişse dahi ona paralel gitmeyen duygunun değiştirilmesi için duygu odaklı (olumsuz duygunun yeniden yapılandırılması) çalışmak ve tüm bu olumsuz bakış açısı ve duyguların yön verdiği olumsuz davranış kalıplarını uyumlu olanlarla değiştirip, tabiri caizse arap saçına dönen hayatı düzene oturtmak ve sıkıntılı düşüncelerin tekrarlamasını önlemek asıl hedeftir.
Psikodinamik Terapi:
Psikodinamik terapilerde bireyin çocukluk deneyimleri ile gelişimi, davranış ve duygulanımların ardındaki bilinçdışı belirleyiciler, aktarım, savunmalar, nesne ilişkileri, kişinin terapötik çalışmaya ilişkin direnci, rüyalar ve tekrarlayıcı yaşamsal deneyimler gibi psikoanalitik kavramlarla çalışır. Psikodinamik terapiler tedavide psikoanalitik terapilerle benzer kavramları kullansa da psikoanalitik terapilerdeki gibi çalışma divanda değil yüz yüze gerçekleştirilir.
Powered by Froala Editor