Somatizasyon Bozukluğu
Soma vücut, beden anlamına gelmektedir. Somatizasyon ise bedenselleştirme anlamına gelir. Psikolojide somatizasyon bozukluğu fiziksel rahatsızlıkların, organik kaynaklı olmayan; psikolojik kaynaklı olduğu düşünülen hastalıklardır.
Çoğu kişinin aklına sağlık deyince yalnızca bedensel sağlık gelir. Oysa sağlıklı olmak beden sağlığı yanında ruh sağlığını da içerir. Bedensel olarak sağlıklı olsanız da, kendinizi yine de iyi hissetmeyebilirsiniz. Bedensel sağlık ile ruh sağlığı arasında keskin bir sınır yoktur. Beden ve zihin birbirini hem olumsuz hem de olumlu yönde etkileyebilirler. Beden ve zihin bütün davranışlarımızda olduğu gibi bize yansımada bulunur. Bedende yaşanan fizyolojik bir bozukluk olarak görülse de özünde psikolojik veya sosyal alanda yaşanan problemler ile ilişkilidir. Somatizasyon bozukluğu da bununla özdeşleşen bir şeydir.
Genel olarak somatizasyon bozukluğu, stres ya da ruhsal sıkıntıların dışa vurumu ve strese cevap vermenin bir yoludur. Somatizasyon bozukluğuna sahip olan kişiler, fizyolojik şikayetlerden müzdarip olsa da aslında fizyolojik bir hastalıkları yoktur. Bu kişiler tıbbi yardım arama davranışı gösterirler.
Hangi Rahatsızlıkları Somatik Kökenli Olabilir?
Baş ağrısı, karın ağrısı, kas ağrısı, aşırı yorgunluk ve halsizlik, denge problemleri, görme ve işitme bozuklukları, ağrılar, cilt hastalıkları, saç dökülmesi, kadınlarda farklı sebeplerle açıklanamayan adet öncesi sendromu gibi rahatsızlıklar somatik kökenli olabilir.
Organlardaki yapısal bozuklukların ruhsal sorunlardan dolayı ortaya çıkması, kısmi somatik bozukluklar arasında yer alır. Mide ve bağırsak ülseri, astım bronşit, ülseratif kolit, romatoid artrit ve nörodermetit gibi rahatsızlıklar bu gruptadır.
Herhangi bir yapısal bozukluk olmaksızın tamamen psikolojik sebepler yüzünden ortaya çıkan somatizasyon bozukluları arasında tansiyon problemleri, çarpıntı, hazımsızlık, ishal, reflü, kabızlık gibi mide ve bağırsak hareket bozuklukları; kaşıntı, deri hastalıkları, migren, bedenin uç noktalarında uyuşma, karıncalanma hissi yer alır.
Somatizasyon Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?
Somatizaston bozukluğu kişinin duygusal çatışmalarından ya da travmalardan meydana gelebilir. Fakat bunun yanı sıra kalıtımsal nedenler, yapısal etkenler, erken çocukluk döneminde başlayan bireyleşme gelişimindeki eksiklikler gibi nedenler de somatizasyon bozukluğu oluşumuna yol açabilmektedir.
Klasik psikanaltik kurama göre yaşanan içsel (ruhsal) çatışma ve bunaltı, somatik işlev bozukluğuna döndürülerek açıklanamayan bedensel yakınmaları ortaya çıkarmaktadır. Böylece ortaya çıkan belirti, bilinçdışı çatışmanın yarattığı bulantıyı azaltmakta ve hasta ortaya çıkan belirtiler nedeniyle ilgi görmekte, hoşa gitmeyen işlev ve sorumluluklardan kurtulmaktadır. Kişinin psikolojik yapısı, algısal faktörleri, kişisel inançları, duygu durumları ve kişilik özellikleri somatik bozukluk geliştirmesini etkileyebilmektedir.
Kronik olarak depresyonlu kişiler ya da kronik olarak anksiyeteli kişilerde psikosomatik hastalıklar daha sık görülebilmektedir.
Somatizasyon Bozukluğunun Teşhisi
Somatik hastalıklarda belirtiler fizyolojik olarak ortaya çıkar ve bu noktada kişiler, bir hekimden yardım alma arayışına girer. Daha önce psikosomatik hastalıklarla karşılaşan bazı hekimler hastaya yapılan tahlil ve tetkiklerden sonra durumun psikolojik olduğunu fark edebilir ve hastayı uzman bir psikoloğa yönlendirebilir.
Somatizasyon Bozukluğunun Tedavisi
Somatik yakınmalarla başvuran hastaların bedensel sağlıklarıyla ilgili endişeleri olduğundan yapılan inceleme ve tetkiklerin sonuçları açıklanmalıdır. Görüşmelerdeki tema yavaş yavaş fiziki yakınmalardan psikososyal duruma kaydırılır. Hastalara, uygun bir görüşme tekniği ile, ifade etmekte zorluk çektikleri duygusal yönlerini anlatabilecekleri ortam hazırlanmalıdır. Somatik duyumlar yanında duygusal sorunların da konuşulması hastanın yeni bir bakış açısı kazanmasına, eskiden beri kullanmakta olduğu somatik durumlara odaklanmanın yerini duygusal sorunlara odaklanmanın almasını sağlayabilir.
Şişli Terapi Enstitüsü olarak; psikoterapi sürecinde bireyleri somatik yakınmalara iten duygusal ve düşünsel süreçleri çalışarak, işlevselliğinizi artırmayı hedefliyoruz. Uzman kadromuzdan destek almak isterseniz bize ulaşabilirsiniz.