Derealizasyon Nedir?
Derealizasyon, genellikle yetişkinlik döneminde kendini gösteren ciddi bir psikolojik durumdur. Çoğu zaman ağır anksiyete halinde görülen derealizasyon, kişinin kendi hayatında bazı şeylerden uzak olduğunu hissetmesiyle ortaya çıkar.
Bununla birlikte, bazı hastalar bu dünyanın gerçek olmadığını düşünebilirler. Hatta bu hastalar, anskiyete belirtilerini en ağır şekilde yaşayabilir. Bir çeşit algı bozukluğu olan derealizasyon bozukluğu, kişinin kendi bedeninden veya ruhundan çıkıp kendisini uzaktan izlemesi olarak da tanımlanabilir. Bu rahatsızlık, aynı zamanda kendine yabancılaşma, kendinden kopma hali olarak da bilinmektedir. Genellikle insanlarda tek başına görülen bu rahatsızlık, bazen depersonalizasyon bozukluğuna eşlik etmektedir. Derealizasyon gibi bir psikoloji sorunundan mustarip kişiler, çoğu zaman etrafında yaşanan olaylara tepkisiz kalırlar. Hatta durum kendileri ile alakalı olsa dahi tepkisiz kalmaya devam ederler. Bu durumda ise normal hayattan uzaklaşmış olurlar. Derealizasyon yaşayanların anlattıkları göz önünde bulundurulduğunda , derealizasyon durumunda ateşe yaklaşıldığında veya ateşe dokunulduğunda dahi bu kişilerin acıyı hissedemediklerini söylemek mümkündür. sebepleri nelerdir
Derealizasyon Neden Olur?
Bu rahatsızlığın nedenleri bazı durumlarda karmaşık olabilmektedir. Bu nedenle daha çok insan beyninde yaşanan bu rahatsızlığı tetikleyebilecek faktörler henüz kesin olarak belirlenememiştir. Ancak yine de bu durumun, insan vücudundaki bir tür savunma mekanizması olduğu düşünülmektedir. Özellikle ağır stres bozukluğu, panik atak veya anskiyete bozukluğu gibi sıkıntılarla mücadele edebilmek için vücut savunma mekanizmasını devreye sokar. Bu da derealizasyona neden olarak bahsi geçen kişinin dünya ile bağlantısın kopmasına neden olur. derealizasyon belirtileri
Derealizasyon Belirtileri Nelerdir?
Semptomlar genellikle epizodlar şeklinde olur ve gelip gidebilirler.
- Etrafın sisli olması yanılsaması, rüyada gibi hissetmek.
- Kişi ve çevresinin arasında onu dünyadan ayıran görünmez bir duvarın varlığı hissi.
- Objelerin ve çevrenin bulanık olması ,2 boyutlu görmek, yapay görünmesi veya her şeyin olduğundan daha net ve keskin görünmesi.
- Zaman algısında yanılmalar. derealizasyon belirtileri
- Geçmişte olan bir olayın çok yakınmış gibi gelmesi.
- Nesnelerin boyutu, şekli ve uzaklıklarıyla ilgili yanılgılar.
Bu saydığımız belirtiler dakikalar içinde sonlanacağı gibi, daha da uzayabilir. Bu ataklar günlerce ve hatta aylarca sürebilmektedir. Burada kişi kendinsini çıldırmış gibi hissedebilmesi ile birlikte, aslında kendisi için bir şeylerin de yolunda gitmediğinin farkındadır. Bu nedenle, bu durum, neyin gerçek, neyin hayal olduğunu ayırt edemediğimiz psikotik rahatsızlıklardan da çok farklı bir durumdur. Semptomlar neredeyse her zaman rahatsız edici ve şiddetli olduğundan son derece dayanılmazdır.
Anksiyete ve depresyon, genellikle bu bozukluğa eşlik etmektedir. Bazı vakalar, geri dönüşü olmayan beyin hasarına sahip olduklarından veya delireceklerinden korkmakta olduğunu belirtirler. Diğerleri ise gerçekten var olup olmadıklarını saplantı haline getirir veya algılarının gerçek olup olmadığını belirlemek için tekrar tekrar kontrol içerisinde olurlar. Bununla birlikte, hastalar her zaman gerçek dışı deneyimlerinin gerçek olmadığının, daha çok hissettikleri şekilde olduğu bilgisini korurlar (yani, bozulmamış gerçeklik testlerine sahiplerdir.) Bu farkındalık, duyarsızlaşma/derealizasyon bozukluğunu, böyle bir iç görünün çoğunlukla eksik olduğu psikotik bir bozukluktan ayırır.
Derealizasyonun Sebepleri Nelerdir?
Bilim insanları bazı çevresel ve genetik koşullara sahip olmanın bu rahatsızlığı tetikleyebileceğini belirtir. Yoğun stresin ve korkunun epizodları tetiklediği ileri sürülmektedir. Bununla birlikte, çocukluk çağı travmaları ve duygusal strese sebep olan başka yaşantısal olayların da buna yol açabileceği düşünülmektedir. Bu rahatsızlığı tetikleyecek en önemli olaylar, kişinin genç ve erken yaşta duygusal istismara uğraması ya da ihmal edilmesidir. Travmatik olay yaşayan kişi, bu durumu yönetebilmek için, savunma mekanizmasını devreye sokarak, kendisini çevresinden uzaklaştırmaktadır.Kişinin derealizasyon yaşamasına sebep olacak olaylar;
- Fiziksel ya da cinsel istismar
- Aile içi şiddete tanıklık
- Şiddetli zihinsel bozukluğu olan ebeveynlerin var olması
- Sevilen birisinin beklenmedik ölümü
- Savaş ve çatışmadan kaynaklanan Post-Travmatik Stres Bozukluğu (PTSD)
- Bir kaza veya doğal afetten kaynaklanan bir travma
Bununla birlikte bazı rahatsızlıklar ise, kişinin yine savunma mekanizmasını devreye sokarak, derealizasyon yaşamasına neden olmaktadır. Bu rahatsızlıkları sıralayacak olursak;
- Nöbetler
- Bunama
- Madde Bağımlılığı
- Şizofreni
- Panik Ataklar
- Depresyon
Amnezi gibi diğer dissosiyatif bozukluklar sebepleri nelerdir
Bunlar dışında kişinin gerek işinde, gerekse ilişkilerinde yaşadığı ya da yaşayacağı stres faktörleri de, bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında pay sahibi olabilecek potansiyele sahiptir.
Bu konular hakkında detaylı bilgi almak için Şişli Terapi Enstitüsü’ne 0552 347 00 20 ulaşabilirsiniz. BEŞİKTAŞ/ BALMUMCU