Oyunun Çocuk Gelişimindeki Önemi

Çocuklar oyunları kurarken ve oynarken, kuralları ve senaryoları oluştururlar, karakterleri yaratırlar ve sonuçları tahmin ederler. Bu süreç, çocukların zihinsel becerilerini ve düşünme yeteneklerini geliştirir.

Oyun oynamak ayrıca çocukların sosyal becerilerini geliştirmesine de yardımcı olur. Çocuklar oyunlar oynarken, diğer çocuklarla iletişim kurarlar, çatışmaları çözerler ve işbirliği yaparlar. Bu sosyal beceriler, çocukların okulda ve hayatta başarılı olmalarını sağlar.

Oyun oynamak ayrıca çocukların duygusal ve psikolojik sağlığını da etkiler. Çocuklar oyunlar oynarken, duygusal olarak ifade edebilirler ve duygusal ihtiyaçlarını karşılayabilirler. Ayrıca oyunlar çocukların stres ve gerginliklerini azaltmalarına ve mutlu olmalarına yardımcı olur.

Bununla birlikte, oyun oynamak çocukların fiziksel becerilerini de geliştirmesine yardımcı olur. Çocuklar oyunlar oynarken, hareket etmeleri ve fiziksel aktiviteler yapmaları gerekir. Bu, çocukların vücutlarını sağlıklı ve güçlü tutmalarına yardımcı olur.

Çocuğun bedensel, ruhsal ve zihinsel açıdan sağlıklı gelişimi ve eğitimi için beslenme ve uyku kadar oyunun da gerekli olduğu yok sayılamaz bir gerçektir. Çocuk kişilik, beceri ve zekâ bütünlüğünü oyun oynarken geliştirir. Oyun oynamak, çocukların temel ihtiyaçlarından birisidir. Bu ihtiyacın giderilmemesi ya da kısıtlanması durumunda toplumun çekirdeğini oluşturan çocukların sağlıklı bir biçimde gelişmeleri gerçekleşmez. Çünkü çocuklar oyun içinde oynadıkları rollerin aracılığıyla ileriki yaşamları için deneyim kazanırlar. Dolayısıyla bu çalışmada hayatın her döneminde yeri olan özellikle okul öncesi çağı çocuğun gelişiminde, sağlıklı bir birey olarak yetişmesinde ve hayata hazırlanmasında oynadığı rol nedeniyle geçmişten günümüze değin merak konusu olan oyun incelenmiştir. 

Oyunun Önemi Hakkında

Çocuğu hayata hazırlayan, çocuk için en doğal ve aktif öğrenme ortamıdır. Oyun oynayan çocuk kimi zaman bilinçli, kimi zaman bilinçsiz olarak öğrenir. Özellikle erken çocukluk eğitimi veren kurumlarda çocuğu eğitmede, tanımada, onunla iletişim kurmada, beceri ve bilgi düzeyini artırmada oyun önemli bir role sahiptir. 

• Saracho ve Spodek’e göre; çocukların yaşamsal ihtiyaçları aileler tarafından karşılandığı için kendilerine kalan fazla enerjiyi atmanın kolay yolu olarak oyunu seçerler ve severek oynarlar. 

• Groos, oyunun çocukluk döneminin ihtiyacı olduğunu çünkü çocuğun gelecekte kullanacağı becerileri oyun ile geliştireceğini belirtmiştir. Yani oyun sayesinde çocuk ileride karşılaşacağı sorunların bir çoğunun üstesinden gelebilecektir. 

• Sigmund Freud oyuna farklı bir açıdan bakmıştır. Ona göre travmatik olaylar neticesinde ortaya çıkan olumsuz duyguların oyun ile yok edilmesi mümkündür. 

• Erik Erikson ise çocukların bir yaşında duyusal ve motor becerilerini kendi vücutlarını ifade etmek için kullandıklarını, ikinci yılda nesneler ile çevrelerine uyum sağlama konusunda gelişme kaydettiklerini belirtmiştir. Oyun aktivitelerinin, çocuğun kendisine güven kazanmasında ve nesneleri kontrol etmesinde etkili olduğunu ifade etmiştir. 

• Casby’e göre oyun kalitesi iki yaşından üç yaşına girerken başlar. Bebeklerin oyunları ağız hareketleri, sesler çıkarma ve vurma iken yavaş yavaş daha kontrollü ve koordineli olarak nesnelerle oynanmaya başlanır. İki yaş civarında oyun sırasında simgesel anlam çıkarma gözlenir. Yani çocuk gördüğü simgenin gerçek değil, bir anlamı olduğunu anlamaya başlar. Oyun hareketleri üç yaşına yaklaşırken artan biçimde daha koordineli ve uyumlu bir hal alır. 

• Piaget’e göre oyun çocuğun zihinsel gelişimini hızlandıran önemli bir araçtır. 

• Vygotsky ise oyunun görevini; çocuğun kendini organize etmesinde ve yüksek düzeyde bilişsel işlemleri gerçekleştirebilmesindeki becerileri kazanmasında yardımcı olarak görmüştür. 

Oyunu Diğer Etkinliklerden Ayıran Beş Özellik;

1) Oyun bir süreçtir ve sonuç, süreç kadar önemli değildir.

2) Oyun çocuk tarafından ve o seçtiği için oynanır. 

3) Oyun sırasında her şey olabilir

4) Oyun mantıklı olan veya olmayan kuralları denemek için bir arenadır. Kurallar oyun içerisinde ortaya çıkabilir veya yok olabilir. Basit veya zor olabilirler, Çocukların daha önceki deneyimlerinden yeni kurallar belirebilir. 

5) Oyun zekâ işidir. Çocuk oyun sırasında keşfeder ve sorgular. Oyun çocukların gerçek dünyaya alışmasını sağladığı gibi psikolojik ve fiziksel ihtiyaçlarının da karşılanmasında yardımcı olur. 

Çocukların oyunlarındaki nitel farklılıklar onların farklı düzeylerdeki becerilerini yansıtır. Oyun ile basit kavramları anlamadan, ileri düzeydeki zihinsel becerileri yapana kadar gelişim gösterilir. araştırmalarında 6-7 yaşlarındaki çocuklarda blok oyunlarının matematik becerisini geliştirdiğini bulmuşlardır. Hurwitz de oyun küpleri ile çocukların sayı sayma becerisinin geliştiğini ifade etmiştir. Kim’e göre de oyun küpleri ile oynayan çocukların hayal güçleri gelişmektedir. Brewer veKieff’e göre oyun arkadaşları ile oyuncaklarını paylaşan, oyun gruplarına katılan, arkadaşları ile uzlaşan, her zaman istediklerinin olmayacağını öğrenip hayal kırıklığının üstesinden gelebilen çocuğun sosyal gelişimi hızlanır. 

Çocuğun geleceğe hazırlanması içinde oyun önemlidir. Çocuklar bilgiyi yapılandırmak, doğru düşünmek ve bilgilerini yeni durumlara uyarlamak için ilk elden deneyim kazanmaya yani yaparak-yaşayarak öğrenmeye ihtiyaç duyarlar. Oyun gönüllü bir aktivitedir ve oyundaki çocuklar öğrenmeye içsel olarak güdülenmiştir. 

Oyun çocuğun ne bildiğini göstermekle kalmaz aynı zamanda onların neyi merak ettiğini de ortaya çıkarır. Aynı zamanda çocukların kendilerini ifade etmeye yönelik dil becerileri, sanatsal oyunlarla yaratıcılıkları ve problem çözme becerisi gelişimleri de hızlanmış olur. Oyun içinde koşan, atlayan, sıçrayan, tırmanan, atan ve yakalayan çocuğun bu temel motor becerileri de gelişeceğinden fiziksel gelişimi de hızlı olur. Çocuğun zihinsel antrenmanı olarak da adlandırabileceğimiz oyun, kazanılan olumlu niteliklerin pekiştirildiği, olumsuz niteliklerin de değişime uğradığı bir deneme alanıdır.