Asperger Sendromu Nedir?

Asperger
Asperger

Asperger Sendromu, otizm spektrum bozukluklarının (OSB) bir parçası olan nörogelişimsel bir durumdur. Bu sendrom, sosyal etkileşimde, iletişimde ve davranışlarda belirgin farklılıklar gösteren bireylerde görülür. İlk kez 1944 yılında Avusturyalı pediatrist Hans Asperger tarafından tanımlanmıştır. Asperger, bu duruma sahip çocukların sosyal etkileşimde zorluk yaşadığını, ancak dil ve bilişsel gelişimlerinin genellikle normal olduğunu gözlemlemiştir.

Asperger Sendromunun Belirtileri

Sosyal Etkileşim ve İletişim Zorlukları

Asperger Sendromu olan bireyler, genellikle sosyal etkileşimde zorluk çekerler. Bu zorluklar, başkalarının duygularını anlamada, göz teması kurmada ve sosyal ipuçlarını okumada kendini gösterir.

  1. Göz Temasından Kaçınma: Göz teması kurmakta zorlanabilirler veya göz teması kurmaktan kaçınabilirler.
  2. Duygusal İfadeleri Anlama: Başkalarının duygularını ve beden dilini anlamada güçlük çekebilirler.
  3. Sosyal İletişim: Konuşma başlatma ve sürdürmede zorlanabilirler; konuşma sırasında sosyal kurallara uymada zorluk yaşarlar.

Tekrarlayan Davranışlar ve Sınırlı İlgi Alanları

Asperger Sendromu olan bireylerde tekrarlayan davranışlar ve sınırlı ilgi alanları yaygındır.

  1. Tekrarlayan Hareketler: Elleri çırpma, dönme veya belirli nesnelere dokunma gibi tekrarlayan hareketler gösterebilirler.
  2. Sınırlı İlgi Alanları: Belirli konulara yoğun ilgi duyarlar ve bu konular hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olabilirler.

Rutinlere Bağlılık

Asperger Sendromu olan bireyler, rutinlerine sıkı sıkıya bağlıdırlar. Rutinlerinde yapılan küçük değişiklikler bile büyük bir stres kaynağı olabilir.

  1. Değişikliklere Tepki: Günlük rutinlerinde yapılan değişikliklere karşı aşırı tepki gösterebilirler.
  2. Planlı Hareket Etme: Planlı ve düzenli hareket etmeyi tercih ederler, spontane durumlar karşısında zorlanabilirler.

Asperger Sendromunun Nedenleri

Asperger Sendromunun kesin nedenleri bilinmemektedir, ancak genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Genetik Faktörler

Ailelerde Asperger Sendromu veya diğer otizm spektrum bozuklukları görülmesi, genetik yatkınlığın önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Bazı genetik mutasyonlar ve varyasyonlar, bu durumun gelişiminde etkili olabilir.

Çevresel Faktörler

Hamilelik ve doğum sırasında yaşanan komplikasyonlar, çevresel toksinlere maruz kalma gibi faktörler de Asperger Sendromunun gelişiminde rol oynayabilir.

Teşhis ve Tedavi

Teşhis

Asperger Sendromu teşhisi, genellikle uzman bir psikolog, psikiyatrist veya çocuk nörologu tarafından yapılır. Teşhis sürecinde, bireyin gelişim öyküsü, davranışları ve sosyal etkileşimleri değerlendirilir.

Tedavi Yöntemleri

Asperger Sendromunun tedavisi, semptomların yönetilmesine yöneliktir. Tedavi yöntemleri bireyin ihtiyaçlarına göre belirlenir ve şu şekildedir:

  1. Davranışsal Terapi: Sosyal becerilerin geliştirilmesi, iletişim yeteneklerinin artırılması ve tekrarlayan davranışların azaltılması için kullanılır.
  2. İlaç Tedavisi: Kaygı, depresyon veya dikkat eksikliği gibi eşlik eden durumların yönetiminde kullanılabilir.
  3. Eğitim ve Destek: Okulda ve sosyal ortamlarda bireyin ihtiyaçlarına uygun destek sağlanması önemlidir.

Sosyal Beceri Eğitimi

Asperger Sendromu olan bireyler için sosyal beceri eğitimi büyük önem taşır. Bu eğitim, sosyal etkileşimde daha başarılı olmalarına yardımcı olabilir.

Psikoterapi

Bireyin duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak için psikoterapi de etkili bir yöntemdir. Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT), Asperger Sendromu olan bireylerde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Asperger Sendromu ile Yaşamak

Asperger Sendromu olan bireyler, doğru destek ve eğitim ile başarılı ve bağımsız bir yaşam sürdürebilirler. Toplumda farkındalığın artması ve bu bireylere yönelik uygun desteklerin sağlanması, onların yaşam kalitesini önemli ölçüde artıracaktır.

Toplumsal Farkındalık

Asperger Sendromu ve diğer otizm spektrum bozuklukları hakkında toplumsal farkındalık artırılmalı, bu bireylere yönelik anlayış ve destek sağlanmalıdır.

Aile ve Çevre Desteği

Ailelerin ve çevrenin desteği, Asperger Sendromu olan bireyler için büyük önem taşır. Ailelerin bu konuda bilinçlenmesi ve uygun destekleri sağlaması, bireyin gelişimini olumlu yönde etkiler.

Sonuç

Asperger Sendromu, sosyal etkileşimde, iletişimde ve davranışlarda belirgin farklılıklar gösteren nörogelişimsel bir durumdur. Doğru teşhis ve tedavi ile bu bireyler başarılı ve bağımsız bir yaşam sürdürebilirler. Toplumsal farkındalığın artırılması ve uygun desteklerin sağlanması, Asperger Sendromu olan bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde artıracaktır.

Kaynakça

  1. Sigmund Freud,The Ego and the Id. New York: W.W. Norton & Company.
  2. Hans Asperger, Die ‘Autistischen Psychopathen’ im Kindesalter. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten, 117(1), 76-136.
  3. Carl Jung,Psychology and Alchemy. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  4. B.F. Skinner,Science and Human Behavior. New York: Macmillan.
  5. John Bowlby,Attachment and Loss: Vol. 1. Attachment. New York: Basic Books.
Facebook
Threads
LinkedIn
X