Rorschach Testi Nedir?

Rorschach testi, bir diğer adıyla mürekkep lekeleri testi geliştirildiği günden bu güne kadar yaygın bir şekilde kullanılan projektif (iç dünyayı yansıtan) bir kişilik testidir. 

Rorschach Testi Nasıl Uygulanır?

Bu test bazıları siyah-beyaz bazıları ise renkli 10 karttan oluşmaktadır. Rorschach testi uygulama süresi 20 dakika ile 90 dakika arasında değişebilmektedir. Testin uygulanma sürecinde psikolog ile de ilişki kurulur. Bu ilişki kişinin dış dünyayla kurduğu ilişkilere benzer. Teste yaklaşım, psikoterapist ve kişinin ilişkisinin içeriği de çok önemlidir. Bu testin sonucunda elde edilen veriler psikoterapi sürecinin belirlenmesinde ve çalışılması gereken konular hakkında önemli bir role sahiptir.

• Testte yer alan kartlar katılımcıya belirli bir sırayla gösterilir.

• Ardından katılımcıya gösterilen kartın neye benzediği sorulur ve her cevap kayıt altına alınır.

• Teste tabi olan katılımcılara kartı istediği yönden yorumlama ve bakma (ister yukarıdan aşağı ister sağdan sola veya soldan sağa) özgürlüğü verilir. 

• *Katılımcılar belirsiz görüntüyü istedikleri gibi yorumlamakta özgürdür.

• Katılımcılar kartlara birden fazla cevap verebilir ya da hiçbir şey görmediklerini ifade edebilirler.

• Katılımcılar karta bir bütün olarak, görüntünün bazı kısımlarına veya kartın boş bölümlerine odaklanmakta özgürlerdir.

• Katılımcıların kartlara verdikleri yanıtlardan sonra psikoterapist, ilk izlenimlerini daha çok detaylandırması için ek sorular sorabilir.

Rorschach Testinin Uygulanma Amaçları Nedir?

Rorschach (mürekkep lekesi testi) kişilik ve kişilik dinamiklerini analiz eden bir psikolojik değerlendirme yöntemidir. 

• Psikologlar bu yöntemi, katılımcıların kişilik özelliklerini ve ruhsal işleyişini araştırmak için uygular.

• Bu test genellikle kişinin psikotik düşünceyi açıkça kabul etmekte isteksiz olduğu durumlarda, altta yatan düşünce bozukluklarının teşhisinde ve psikotik ile psikotik olmayan düşünceyi ayırt etmede kullanılır.

• Danışan ile psikolog arasında arabulucu gibi nitelendirilebilecek Rorschach testi, psikoloğun belirlediği bir mekanda, katılımcının hayal dünyasında, kendine özgü yorumlama, anlamlandırma gibi psikolojik süreçlerini ortaya çıkarmasına yardımcı olur.

• Bunun gibi projektif testlerde bireysellik en önemli özelliklerden birisidir. Testte kullanılan malzeme hem çok belirgin ve somuttur hem de çelişki içerir. Katılımcıya çağrışım yapan görüntüler, kişinin içsel yaşantısını ve fantezilerini sergilemeye yardımcı olur.

• Katılımcıyı, testin tüm aşamalarında parça parça olarak değil; bir bütün olarak ele alan bir testtir. Rorschach testinin asıl gayesi kişileri sınıflandırma veya bir etiket belirleme değildir. Test sonucu elde edilen bilgiler, uygulanacak terapi çalışmalarında önemli bir destekçidir.

• Rorschach testinin uygulanması sırasında psikolog ile hasta arasında bir ilişki kurulmalı ve bu ilişki, kişinin dış dünyasında kurduğu ilişkilere benzemelidir. Testin başarıya ulaşması için ilişkinin içeriği oldukça önemlidir. Katılımcı eğer psikoterapiye dahil olacaksa, psikolog ile ilişkisinin nasıl gelişeceğinin anlaşılmasına yardımcı olur.

• Rorschach testi, işe alım sürecinde kullanılabilmektedir. Silah kullanma ve taşıma ruhsatı, sürücü ehliyeti, adli tıp değerlendirmesi vakalarında, akli dengenin  yerinde olup olmadığının tespiti gibi çeşitli nedenlerle de başvurulan bir testtir.

• Rorschach testi psikiyatrik durumların ve psikoterapötik değerlendirmenin belirlenmesinde yararlı bir rol oynayabilir.

Rorschach Testinin Yorumlanması 

Kartlara nispeten daha hızlı verilen yanıtlar, katılımcının nasıl sosyal ilişkiler kurduğunu gösterirken; geç verilen yanıtlar, bu tür ilişkilerde zorlandığını ortaya çıkarabilmektedir. Test içerisinde bulunan ve kırmızı renk içeren bazı kartlar, kan figürleri olarak yorumlanabilir ve bu da insanların zarar verme eğilimlerine, öfkeleriyle nasıl başa çıkabildiğine veya tehditlere karşı nasıl direnç gösterebildiğine işaret edebilir. Ayrıca birçok kartın yorumlanması, cinsel imgeleme olarak ifade edilebilmektedir. 

Semptomları

Testin Sonuçları

Araştırmalar, Rorschach testi  kartlarına verilen belirli tepkilerin şizofreni, bipolar bozukluk,  ve şizotipal kişilik bozukluğunun göstergesi olabileceğini öne sürmektedir. Bununla birlikte, mürekkep lekesine verilen yanıtların travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, majör depresyon , bağımlı, narsistik ve antisosyal kişilik bozuklukları ile ilişkili görünmediğini göstermektedir.

Test kimlere uygulanabilir?

7 yaşından itibaren çocuklara ve yetişkinlere yaş sınırı gözetilmeksizin uygulanabilir. Kimi durumda kişinin zekası hakkında bilgi de verebilir. Çocuklarda uygulanabilecek test için çocuk psikopatolojisi hakkında deneyimli olunması gerekir.