Ergen ve Aile İlişkileri

Ergen bireye Psikolog ve Terapist gözüyle Nasıl Yaklaşılmalı? Aile içi İlişkileri nasıl olmalı? Ergen Neyi Neden Yapar?   Psikolog ve terapistlere göre ergenlerin toplumsallaşma sürecinde aile ve terapi en etkili ögedir. Çünkü aile; bilgi, değer, tutum, rol ve alışkanlıkların kuşaktan kuşağa aktarılmasında en önemli rolü oynar. Aile gence kılavuzluk eder, örnek oluşturan davranışlarla gencin kişiliğini, davranışlarını, düşüncelerini biçimlendirir. Ancak ergenlerin ana babalarından neler öğrendikleri bir bakıma nasıl ana babalar olduğuna da bağlıdır. Ergenlerin ana babalarından neler beklediklerine ilişkin yapılan çalışmalarda ergenlerin şu isteklerde bulundukları belirtilmektedir;  

• Bizleri çocuk gibi değil yetişkin gibi görsünler
• Doğru davranacağımıza inansınlar
• Bizi olduğumuz gibi sevsinler
• Bizimle konuşsunlar
• Bizi dinlesin ve anlamaya çalışsınlar
• Bizi yönlendirsinler
• Bizimle gurur duysunlar

  Yukarıda ilk maddede görüldüğü gibi ergenlerin yakındığı konulardan biri ana babalarının onları çocuk gibi görmeleridir.  Pek çok genç, yetişkinlerin sahip olduğu ayrıcalık ve özgürlüklerin kendilerine de tanınmasını, sürekli ne yapmalarını gerektiğini söylemeden kendi karalarının kendileri vermek isterler. Bununla beraber ergenler ne yapmaları gerektiğini söylenmesini istemeseler de ana babalarının özgürlük sağlayıp sorumluluk vererek kendilerine yol göstermesini istemektedirler. Ana babalarıyla iyi ilişkiler içinde olan ergenler, onların yardım ve rehberliğine gereksinim duymaktadır. Ergenlerin çocukluktan yetişkinliğe başarılı bir geçiş yapmalarını sağlamak için ana babalar, gencin bireyselleşme gereksinimi ile duygusal olarak aileye bağlı olma gereksinimi arasında denge sağlayabilmesine yardımcı olmalıdır. Psikolog ve terapistlere göre ana baba ile ilişkisinin zayıf olması ergenlerde depresif duygulara yol açmaktadır.  İdeal olan durum ergenin ailesiyle orta düzeyde duygusal bağlılık geliştirmesidir.

Ergen Bireyin Anne Baba İlişkileri

Ergen ve ergenin ana babası iletişim kurmaya açıklarsa aralarındaki sorun giderilebilir. Ana babalar, gençlerin kendilerini dinlemediklerinden yakınırken gençlerde ana babalarının sürekli öğüt verip eleştiride bulunduklarının ancak kendileriyle düşünce alışverişinde bulunmadıklarını söylemektedirler. Ana babalar, ergenlerin düşüncelerine saygı duyduklarında ebeveynle ergen arasındaki çatışma azalır, ev ortamı daha olumlu bir yapı kazanır.  Ana baba ergenin düşüncelerini dile getirmesine izin vermediklerinde genç gerilim ve içerleme duyguları yaşar.  Bunu önlemenin yolu, ailede iletişim kurma ve sorun çözme becerilerini geliştirmek adına terapi almaktır. Ergenler, ana babalarının yaptıklarıyla ilgilenmelerini, gerektiğinde de kendilerine moral vererek destek olmalarını isterler. Tüm ergenlerin rehberliğe ve disipline gereksinimleri vardır. Ancak rehberlik ve disiplin söz konusu olduğunda bazı yöntemler diğerlerinden daha etkili olabilmektedir.  Ana baba akıl yürütme ve açıklama yöntemlerini kullandıklarında ergenler ahlak ilkelerini daha kolay içselleştirebilmektedirler. Ergenlerle konuşmak, bu yaş grubu için en iyi olduğu düşünülen ve en çok kullanılan bir disiplin yöntemidir. Sorun çözmede en başarılı olan ana baba ve gençler, daha çok birbirlerine karşılıklı saygı gösterebilen, birbirlerinin gereksinimlerine öncelik tanıyabilen, birbirleriyle bilgi ve alışverişinde bulunabilen ana babalarla gençlerdir. Fiziksel ceza, yoksun bırakma ve tehdit genellikler ergenlerin saldırgan olmalarına, suç işlemeye eğilim göstermelerine ve düşmanca duygular yaşamalarına yol açmaktadır. Bu tür tutumla tutumlar; duygusal, toplumsal ve bilişsel açıdan da olgunlaşmalarını da engellemektedir. Demokratik ev ortamı, ergenlerin bireysel olarak sorumluluk aldığı, kendi başına karar vermediği ve özerk davrandığı ancak anne-babanın ergene yol gösterdiği ve ergen üzerinde olumlu etkisi olan bir ortamdır.  Bu tür bir ev ortamında saygı, takdir, sevgi ve kabul ön plandadır.  Disiplinin tutarlı bir şekilde uygulandığı bu ortamda yetişen gençler, huzurlu daha az sorunlu, olmakta ve suça yönelik olmayan davranışlar sergilemektedir. Ana babanın tutarsız ve aşırı denetleyici kişiler olması genç üzerinde olumsuz bir etki yaratmakta, böyle bir durumda gençler kuşkulu ve güvensiz olabilmektedir.  Genellikle bu gençler antisosyal ve suça yönelik davranmakta, çelişkili beklentilere karşı başkaldıran bir tavır içine girmektedirler.  

Powered by Froala Editor